1. મુક્તિ શું છે?
મુક્તિ એટલે જન્મ-મરણના ચક્રમાંથી મુક્તિ, જ્યાં આત્મા પરમાત્મામાં લીન થઈ જાય. સંસારિક સંબંધો, મોહ-માયા અને આશક્તિનો ત્યાગ કરવો એ મુક્તિ માટેનો પ્રથમ પગથિયું છે.
2. મુક્તિ મેળવવાના મુખ્ય માર્ગ:
(1) જ્ઞાનયોગ – સત્યનો બોધ (મહાત્મ્ય દ્રષ્ટિ)
આપણે માત્ર શરીર નથી, પરંતુ આત્મા છીએ – આ સમજણ મહત્વપૂર્ણ છે.
ગીતા (૨.૨૨) મુજબ, શરીર બદલી શકાય છે પણ આત્મા અવિનાશી છે.
સનાતન સત્યનું જ્ઞાન મેળવવું અને ઈશ્વરનું તત્ત્વ જાણવું.
(2) કર્મયોગ – નિષ્કામ કર્મ (આસક્તિ વિહોણું કર્મ)
"કર્મણ્યેવાધિકારસ્તે મા ફલેષુ કદાચન" (ગીતા ૨.૪૭) – ફળની આશા રાખ્યા વિના કર્મ કરવું.
સંસારમાં રહેલો મનુષ્ય કર્મ કરતો રહે, પણ તે પરમાત્માને અર્પિત કરવો જોઈએ.
(3) ભક્તિયોગ – શ્રીરામ/કૃષ્ણની ભક્તિ
"ભજ ગોવિંદમ્ ભજ ગોવિંદમ્" – ભગવાનનું નામ જપવાથી સંસારનું બંધન છૂટી જાય.
કાકભુષ્ણ્ડી કહે છે કે કેવળ શ્રીરામનું નામ જપવાથી મોક્ષ પ્રાપ્ત થાય છે.
સત્સંગ (સારા લોકોની સંગત) અને પ્રભુચિંતન કરવું.
(4) વૈરાગ્ય (સંસાર પ્રત્યે અસક્તિ)
સંસાર મિથ્યા છે, પરમાત્મા સત્ય છે – આ વિચાર મજબૂત કરવો.
ધન, સન્માન, સંબંધો કે શરીર – બધું નાશવંત છે.
કર્મ કરવું, પણ તેમાં જકડાઈ ન જવું.
3. પ્રેક્ટિકલ સ્ટેપ્સ મુક્તિ માટે:
✅ દૈનિક ભગવાનનું સ્મરણ અને ભક્તિ.
✅ સાચા ગુરુ અથવા સત્સંગનું માર્ગદર્શન.
✅ સંસારની વસ્તુઓ અને ઈચ્છાઓથી પોતાને અલગ કરવાનો પ્રયાસ.
✅ જ્ઞાન, ભક્તિ અને કર્મનો સમતોલ ઉપયોગ.
"રામ નામ રટત તતકાળ બિહાઈ, ભવ સાગર તરિ જાઈ"
(શ્રીરામનું નામ જપવાથી તુરંત જ જીવ સંસાર સાગર પાર થઈ જાય છે.)
ટિપ્પણીઓ નથી:
ટિપ્પણી પોસ્ટ કરો